چکیده

در خصوص ضرورت اجازه و رضایت شوهر برای عمل جراحی زن یا هر نوع امر پزشکی دیگر، ماده قانونی وجود ندارد و صرفاً بحث اجازه از خود فرد مطرح است. در بند 2 از ماده 59 قانون مجازات اسلامی تصریح گردیده : «هر نوع عمل جراحی یا طبی مشروع که با رضایت شخص یا اولیا یا سرپرستان یا نمایندگان قانونی آنها و رعایت موازین فنی و علمی و نظامات دولتی انجام شود ، در موارد فوری اخذ رضایت ضروری نخواهد بود ».

اما با توجه به اینکه خانواده حریم امن انسانها و محل ارتباط خاص نسبی و عاطفی و اخلاقی افراد با یکدیگر و جایگاه رشد فضائل و کمالات انسانی است، تمامی ملل در تلاش برای حفظ و ثبات هرچه تمام تر این کانون می باشند و برای نیل به هدف مزبور اولین و مهمترین گام تعیین مدیر و سرپرستی کارآمد است. حق ریاست اسلام برای خانواده به عنوان یک جامعه کوچک، سرپرست تعیین کرده و این سمت را به مرد عطا نموده است. در مورد اعمال جراحی عمومی همانطور که گفته شد نیازی به اخذ رضایت از همسر نیست و وی نمی تواند مانع انجام آن گردد. ولی در مورد اعمال جراحی مربوط به زنان و زایمان از آنجا که بدون رضایت همسر انجام نمی گیرند، گاهی با وجود تأکید پزشکان بر اقدام به عمل فوری یا قطع عضو، همسر بیمار حاضر به دادن رضایت نمی گردد و بیمار در معرض خطر قرار می گیرد، از آنجا که یکی از شروط مشروعیت اعمال پزشکان و جراحان، اخذ رضایت بیمار یا اولیاء یا سرپرستان یا نمایندگان قانونی آنها می باشد. بدون رضایت بیمار یا نماینده قانونی او، هیچ پزشکی حق اقدام پزشکی ندارد. در چنین مواردی باید وضعیت مریض فوراً و کتباً به دادسرا اطلاع داده شود تا از طریق پزشکی قانونی با معاینه بیمار، گواهی قانونی که متضمن مصلحت او باشد، صادر گردد تا زوج نتواند مانع از اقدامات پزشک گردد و چنانچه این اقدام توسط مراکز درمانی صورت نگیرد و جان زن یا آینده او در خطر باشد، بیمار می تواند با رجوع به دادسرا و طرح ادعای خود، موافقت مقامات قانونی را جلب نماید. فرمی که در اکثر بیمارستانها جهت امضا وجود دارد، فرم همراه می باشد و هر کسی به عنوان همراه می تواند این فرم را امضا کند. همچنین زن می تواند مطابق قانون خودش به عنوان صاحب نفس برگه را امضا کند.

البته همانطور که در قانون مشاهده می شود، این امر شامل موارد فوری که حال بیمار وخیم می باشد نبوده و در چنین مواردی حتی بدون اجازه از خود بیمار یا همراه وی بیمارستان موظف است اقدامات ضروری را انجام دهد.