مقدمه

حدود 3500 سال پیش قومى که خود را آریا (Arya) یعنى نجیب و شریف مى خواندند، از آسیاى مرکزى به اطراف رود سند (در جنوب پاکستان کنونى ) مهاجرت کردند و با پیشروى به سوى مشرق ، سرزمینى را که بعدا هندوستان نامیده شد، در معرض تاخت و تاز خود قرار دادند. در همان روزگار دسته اى دیگر از قوم آریا به سرزمینى مهاجرت کردند که پس از آن ایران نام گرفت . دسته هاى دیگرى از قوم آریا در اروپا منتشر شدند.

اگر چه درباره زبان اصلى اقوام آریایى چیزى نمى دانیم ، اما زبانهاى پس ‍ از مهاجرت آنان که زبانهاى هند و اروپایى نامیده مى شود، با یکدیگر قرابت دارند. زبان قوم آریایى هندوستان سانسکریت (skrita-Sam) یعنى خوش ترکیب خوانده مى شود که با زبان اوستایى همچنین پارسى باستان و زبانهاى اروپایى خویشاوندى دارد و این قرابت کمک زیادى به دانش ‍ زبان شناسى کرده است . مثلا حرف ((ه -)) در برخى از واژه هاى پارسى در برابر حرف ((س )) در سانسکریت قرار دارد: مانند واژه ((هند)) در برابر ((سند)) (Sindhu) و مانند ((هومه ))، گیاه مقدس زرتشتیان که معادل ((سوما)) (Soma)، گیاه مقدس هندوان است .

بیان مساله

هند سرزمین هزار ادیان و دموکراسی‏ترین کشور جهان، یکی از دیدنی‏ترین مناطق این کره خاکی است، که عموما آن را کشور هفتاد و دو ملت می‏خوانند . تعدد ادیان و مذاهب اقوام و فرهنگ‏ها، این کشور را در جهان بی‏نظیر کرده است .

این کشور در پانزده آگوست‏سال 1947 میلادی از انگلستان استقلال یافت . مساحت این سرزمین 000/287/3 کیلومتر مربع (ششمین کشور جهان) است که حدود یک میلیارد انسان را در خود جای داده است .

نوع حکومت هند، چندحزبی فدرال با دو مجلس قانونگذاری است که بر اساس مقررات قانون اساسی که توسط مجلس مؤسسان در 26 نوامبر (1949 م) و 26 ژانویه (1950م) قدرت اجرایی یافت، عمل می‏کند .

این سرزمین با کشور چین، نپال، بنگلادش همسایه است و از جنوب غربی، با خلیج‏بنگال، از جنوب شرقی با دریای عرب و از جنوب با اقیانوس هند هم‏مرز است .

حزب ملی کنگره، حزب کوردال، حزب جاناتا، حزب جاناتا دال، حزب کمونیست هند، حزب ملی کنگره هند، حزب کمونیست، حزب مهاریتا جاناتا، حزب راستر یاسنجای مانچ، احزاب اصلی این کشور پهناودند .

غیر از هندی و انگلیسی که زبان رسمی هند است، بیش از 1500 زبان و لهجه دیگر در این کشور وجود دارد .

آزادی مذهب در قانون اساسی کشور هند قید شده و در مقدمه آن اعلام شده است که حفظ آزادی عقیده، ایمان و عبادت جزء حقوق تمامی اتباع هندی می‏باشد . با وجود اینکه در قانون اساسی هند آزادی مذهب عنوان شده است، اما باروی کار آمدن هر حکومتی که دارای مذهب خاصی است، بقیه مذاهب مورد بی توجهی قرار می‏گیرند . (1)

شناخت ادیان و مذاهب در هند بدون درک و فهم عقاید و آداب و رسوم مذهبی آن دشوار است . ادیان تاثیر زیادی بر زندگی اجتماعی روزمره افراد گذاشته است . در واقع می‏توان گفت که در هند این شیوه زندگی و بخش تکمیلی سنت هندی است و برای اکثر مردم این کشور دین در هر جنبه از زندگی، از پیش پا افتاده‏ترین امر گرفته تا سیاست و تحصیلات نفوذ دارد .

ادیان هند، ریشه‏های تاریخی عمیقی دارند، که هندیان معاصر این ریشه‏ها را به ذهن سپرده‏اند . فرهنگ قدیم آسیای جنوبی حداقل 4500 سال سابقه دارد که در ابتدا به صورت متون دینی به هند منتقل شده است . میراث هنری و همچنین مشارکت عقلانی و روشنفکرانه، بیشتر مدیون اندیشه دینی در این سرزمین بوده است . تماس این کشور با فرهنگ دیگر کشورها منجر به انتشار ادیان هندی در سراسر جهان شده است . آیین و اندیشه هندی بر آسیای جنوب شرقی و آسیای شرقی در دوران باستان تاثیر گسترده‏ای داشته و اخیرا در اروپا و آمریکای شمالی نفوذ کرده است . همچنین می‏توان گفت‏خاستگاه تعدادی از ادیان جهان در هند می‏باشد و ادیان دیگر که در مکان‏های دیگر ریشه گرفته‏اند، زمینه رشد خود را در آن جا یافته‏اند .

هندوئیسم، اسلام، جینیسم، بودائیسم، مسیحیت و آیین سیک، ادیان اصلی در کشور هند هستند . در بعضی از این ادیان نظیر بودائیسم، هندوئیسم و جینیسم برای رسیدن به مراحل بالای شناخت و معرفت نیاز به آموزش‏های سخت، طاقت‏فرسا و طولانی است; چنانکه مشتاقان این ادیان، برای رسیدن به مراحل بالای شناخت و معرفت مجبور به ترک خانه و کاشانه می‏شوندو به مدارس خاصی که در معابد دایر شده، می‏روند و در از آنجا به تزکیه و ریاضت نفس از جمله روزه‏داری، دعا و نیایش‏های طولانی، امساک از گناه می‏پردازند . به این ترتیب در این ادیان برای رسیدن به حقیقت متعالی، نیاز به پاکی روح و جسم است . با توجه به یک باور هندی، آموزش در هند، جسم و روح را در بر می‏گیرد و تفکر جزء جدایی‏ناپذیر برای رسیدن به شناخت و معرفت است . روح پاک و بدون آلایش است که درهای آگاهی و شناخت را به روی انسان‏های پاک از گناه و پرهیزگار می‏گشاید و پرده‏های مادیت را از جلوی دیدگان اینان به کنار می‏نهد . آری، لطافت روحی است که انسان را به یگانه معبود و خالق هستی‏بخش خود که ازلی‏ترین و ابدی‏ترین است، نزدیک می‏کند . عشق رسیدن به ذات احدیت نیازمند چنین رنج‏ها و مرارت‏هایی است که فقط افراد خاص می‏توانند متحمل شوند .

در کشور هند، روزانه اکثریت مردم به آیین و مناسک دینی موجود در ادیانشان می‏پردازند . این آیین و مناسک که بیشتر مدیون گذشته است دائما در حال تکامل است . بدین ترتیب می‏توان گفت، دین یکی از مهم‏ترین وجوه تاریخ و زندگی معاصر هند است .

آداب و رسوم رایج هند که در مذهبی‏ترین عقاید، رسوخ پیدا کرده و در بسیاری از جشنواره‏ها با موسیقی، و تشریفات همراه است، در تمام جوامع، مشترک می‏باشد . هر یک از این نوع جوامع دارای زیارتگاه‏ها، قهرمانان، افسانه‏ها و حتی ویژگی‏های آشپزی خاص خود هستند که با تنوع بی نظیری که نبض جامعه است، در هم آمیخته‏اند .

سکولاریسم (جدایی دین از سیاست) از اصول مهم قانون اساسی در این کشور است . احتمالا سکولاریسم در این کشور به دو معناست: 1 . برابری ادیان و احترام قائل شدن به تمام ادیان و مذاهب در این کشور، که در سانسکریت‏به مفهوم «شکوفا شدن تمام مذاهب‏» بیان شده است; 2 . جدایی دولت از کلیسا که سکولاریسم نامیده می‏شود و در هند علیه روابط تاریخی دولت و کلیسا در چارچوب روابط دولت و آیین هند و اسلام بروز کرده است . (2)

هند کشوری فوق العاده مذهبی است . هندیان به‏راحتی می‏توانند ادیان مختلف را قبول کنند . در واقع هندیان با مسامحه و مدارا در کنار یکدیگر زندگی می‏کنند، چون اصولا پلورالیست و تکثرگرا هستند و به اساطیر چند خدایی اعتقاد دارند; ضمن اینکه برهمن همیشه هست، اما چون دنیا را همواره به صورت بازی می‏بینند، آن بعد تراژیک را که در بعضی از ادیان دیگر می‏بینید، در هند وجود ندارد . (3)

آیین حاکم بر این کشور هندوئیسم است و هشتاد درصد مردم هند از این آیین پیروی می‏کنند . علاوه بر هندوها، مسلمانان، گروه‏های دینی غالبی هستند که نقش مکملی را در جامعه هند ایفا می‏نمایند .

اهمیت و ضرورت پژوهش: